Bài viết trình bày 8 cách đơn giản giúp các trường học tiết kiệm điện hiệu quả, giảm chi phí vận hành và góp phần bảo vệ môi trường. Nội dung hướng đến thói quen bền vững cho giáo viên, học sinh và nhân viên nhà trường.
Những giải pháp tiết kiệm năng lượng bền vững trong môi trường học đường
Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng trở nên nghiêm trọng, giảm mức phát thải khí nhà kính là ưu tiên hàng đầu ở nhiều quốc gia trên thế giới. Các trường học – nơi có hàng trăm đến hàng nghìn học sinh, giáo viên và nhân viên làm việc mỗi ngày – là môi trường tiêu thụ điện năng khá lớn. Từ ánh sáng, điều hòa, thiết bị văn phòng, thiết bị ICT, hệ thống bếp ăn đến máy bơm nước, tất cả đều góp phần tạo ra lượng điện năng tiêu thụ đáng kể. Nếu biết cách quản lý và tối ưu hóa, trường học hoàn toàn có thể giảm chi phí điện hàng tháng một cách đáng kể và đồng thời tạo ra môi trường giáo dục xanh, thân thiện với thiên nhiên.
Mục tiêu của bài viết này không chỉ đơn thuần là giới thiệu những mẹo tiết kiệm điện. Quan trọng hơn, đây là lời nhắc nhở rằng việc sử dụng năng lượng hiệu quả chính là trách nhiệm của mỗi cá nhân trong cộng đồng trường học. Thông qua tám cách đơn giản dưới đây, bất kỳ trường học nào cũng có thể áp dụng để tiết kiệm điện, tiết kiệm chi phí và đồng thời góp phần bảo vệ môi trường sống cho thế hệ tương lai.
1. Tắt hoàn toàn thiết bị điện và tránh để chế độ chờ khi không sử dụng
Một trong những nguyên tắc quan trọng nhất để tiết kiệm điện là đảm bảo các thiết bị không bị để ở chế độ chờ (stand-by). Điều này đặc biệt đúng với những thiết bị như máy tính để bàn, màn hình, máy in, máy photocopy hay các thiết bị điện tử trong phòng học và văn phòng. Chế độ chờ tưởng chừng như tiêu thụ rất ít năng lượng, nhưng trên thực tế, nếu hàng trăm thiết bị cùng hoạt động ngầm trong nhiều giờ, lượng điện tiêu thụ sẽ trở nên đáng kể.
Do đó, việc kiểm tra thiết bị vào cuối mỗi buổi học là vô cùng quan trọng. Giáo viên và học sinh có thể phân công người trực nhật có nhiệm vụ tắt điện, tắt máy tính, và đảm bảo không có thiết bị nào chạy nền. Cần lưu ý rằng một số thiết bị ICT quan trọng không được phép tắt như bộ định tuyến VicSmart, CASES hoặc eduPaSS servers. Những thiết bị này đóng vai trò duy trì hoạt động mạng và dữ liệu của trường nên bắt buộc phải được bật liên tục.
Việc hình thành thói quen này không chỉ giúp giảm điện năng mà còn góp phần kéo dài tuổi thọ thiết bị. Khi máy móc không hoạt động 24/7, chúng sẽ ít bị nóng, ít hư hỏng và giảm chi phí bảo dưỡng cho trường học.
2. Đóng cửa phòng học để tránh thất thoát nhiệt và không khí
Một trong những nguyên nhân làm điều hòa phải hoạt động mạnh hơn là tình trạng thất thoát không khí thông qua cửa phòng, cửa sổ hoặc khe hở. Khi cửa phòng học mở, hơi lạnh hoặc hơi ấm sẽ bị thoát ra ngoài, khiến thiết bị điều hòa phải tiêu thụ nhiều điện hơn để duy trì nhiệt độ đã cài đặt.
Đóng cửa phòng học bất cứ khi nào có thể là giải pháp đơn giản nhưng rất hiệu quả. Trong nhiều trường, học sinh và giáo viên thường xuyên ra vào lớp, vô tình khiến cửa lớp mở trong thời gian dài. Nếu có thể nhắc nhở bằng biển báo hoặc phân công học sinh trực quan sát cửa lớp, mức tiêu thụ điện cho điều hòa sẽ giảm đi đáng kể.
Biện pháp này tuy nhỏ nhưng mang lại hiệu quả lâu dài, đặc biệt vào những ngày nóng bức hoặc lạnh buốt, khi nhu cầu làm mát hoặc sưởi ấm tăng cao.
3. Điều chỉnh nhiệt độ phòng ở mức hợp lý theo mùa
Nhiều người nghĩ rằng đặt nhiệt độ điều hòa thật thấp vào mùa hè hoặc thật cao vào mùa đông sẽ giúp cảm thấy thoải mái hơn. Tuy nhiên, điều này lại khiến thiết bị phải làm việc quá tải và tiêu thụ điện năng lớn hơn bình thường. Các chuyên gia năng lượng khuyến nghị rằng trường học chỉ nên đặt nhiệt độ ở mức:
- 18°C – 20°C vào mùa đông
- 24°C – 27°C vào mùa hè
Đây là mức nhiệt tối ưu cho sức khỏe, đảm bảo sự thoải mái khi học tập và làm việc, đồng thời giúp giảm công suất hoạt động của hệ thống điều hòa. Việc giữ mức nhiệt độ này cũng góp phần kéo dài tuổi thọ thiết bị, vì máy điều hòa không phải hoạt động liên tục ở mức tải cao.
Ngoài ra, giáo viên có thể hướng dẫn học sinh ngồi học gần nhau, hạn chế mở cửa sổ khi điều hòa đang chạy, và mặc trang phục phù hợp theo thời tiết để giảm nhu cầu điều chỉnh nhiệt độ quá mức.
4. Tắt thiết bị điện trong phòng nhân viên và căn tin khi không cần thiết
Không chỉ phòng học mà các khu vực chức năng như phòng nhân viên, phòng hội đồng và căn tin cũng là nơi tiêu thụ nhiều điện năng. Tủ lạnh, lò nướng, bếp điện, máy pha cà phê, máy hút mùi hay các thiết bị nhà bếp khác nếu không được tắt đúng lúc đều gây lãng phí điện đáng kể.
Giáo viên và nhân viên nhà trường nên được nhắc nhở thường xuyên về tầm quan trọng của việc tắt thiết bị khi rời phòng. Căn tin đặc biệt cần kiểm soát tốt vì đây là nơi sử dụng nhiều thiết bị công suất lớn. Chỉ cần tắt thiết bị đúng thời điểm, trường học có thể tiết kiệm đáng kể chi phí điện hàng tháng.
5. Tắt đèn khi rời phòng và tận dụng ánh sáng tự nhiên
Ánh sáng nhân tạo là một trong những yếu tố tiêu tốn nhiều điện năng nhất trong trường học. Việc tắt đèn khi ra khỏi phòng không chỉ là hành động tiết kiệm điện đơn giản mà còn là thói quen cần được rèn luyện ở học sinh từ nhỏ.
Nhiều phòng học được thiết kế có cửa sổ lớn, giếng trời, hoặc vị trí đón ánh nắng tốt. Trong những thời điểm ánh sáng tự nhiên đủ dùng, hãy tắt bớt đèn hoặc chỉ bật đèn ở khu vực cần thiết. Việc này không ảnh hưởng đến chất lượng dạy và học mà còn tạo môi trường học tập thoáng đãng và dễ chịu hơn.
Trường học có thể dán nhãn “Tắt đèn khi rời phòng” tại cửa, tạo điểm nhắc nhở trực quan cho học sinh và giáo viên.
6. Kiểm tra hệ thống nước để tránh rò rỉ và thất thoát năng lượng
Ít ai nghĩ rằng rò rỉ nước lại liên quan đến tiết kiệm điện. Thực tế, hệ thống bơm nước, máy đun nước và nhiều thiết bị liên quan sẽ phải hoạt động nhiều hơn nếu có sự cố rò rỉ. Vì vậy, việc kiểm tra định kỳ các vòi nước, đường ống, bồn rửa, vòi uống nước trong trường học là vô cùng quan trọng.
Nếu phát hiện van bị hở hoặc nước rò rỉ liên tục, cần nhanh chóng báo nhân viên kỹ thuật hoặc gọi thợ chuyên nghiệp đến khắc phục. Một vòi nước nhỏ giọt liên tục cũng có thể gây lãng phí hàng nghìn lít nước mỗi tháng và tiêu tốn thêm năng lượng để bơm nước lên bồn chứa.
7. Thiết lập hoặc duy trì điểm tái chế trong trường học
Tái chế không chỉ giúp bảo vệ môi trường mà còn giúp tiết kiệm năng lượng ở cấp độ quốc gia. Việc tái chế giấy, vỏ nhôm và chai nhựa giúp giảm lượng nguyên liệu thô cần khai thác, giảm năng lượng sản xuất và giảm lượng rác thải ra môi trường.
Các trường học có thể thiết lập điểm tái chế ở các khu vực thuận tiện như sân trường, hành lang hoặc gần phòng học. Nếu đã có, học sinh có thể được hướng dẫn phân loại và thu gom rác đúng cách. Đây không chỉ là hoạt động thiết thực mà còn là cách giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho thế hệ trẻ.
8. Đi bộ, đi xe đạp hoặc sử dụng xe buýt để giảm phát thải
Phần lớn lượng khí thải trong cộng đồng học đường đến từ phương tiện giao thông. Học sinh đi học bằng xe máy, ô tô riêng hoặc phụ huynh đưa đón thường xuyên khiến lượng carbon thải ra môi trường tăng cao. Do đó, việc đi bộ, đạp xe hoặc sử dụng xe buýt là giải pháp thân thiện với môi trường và góp phần giảm ô nhiễm không khí.
Bên cạnh lợi ích môi trường, đi bộ hoặc đạp xe còn giúp tăng cường sức khỏe, tạo thói quen vận động tốt cho học sinh. Trường học cũng có thể khuyến khích ngày “Không xe máy”, tổ chức các chiến dịch “Đi học xanh” để thúc đẩy tinh thần bảo vệ môi trường trong cộng đồng.
Kết luận: Hành động nhỏ – Hiệu quả lớn trong hành trình bảo vệ môi trường
Tiết kiệm điện trong trường học không chỉ là trách nhiệm của ban quản lý mà còn là thói quen mỗi cá nhân cần xây dựng. Tám giải pháp trên tuy đơn giản nhưng mang lại hiệu quả dài lâu về mặt năng lượng, tài chính và môi trường. Khi giáo viên, học sinh và nhân viên cùng chung tay, các trường học có thể trở thành những không gian xanh – sạch – tiết kiệm năng lượng, đồng thời góp phần vào nỗ lực toàn cầu chống biến đổi khí hậu.
Mỗi hành động, dù nhỏ, đều mang lại giá trị lớn khi được duy trì đều đặn. Tiết kiệm điện hôm nay chính là cách chúng ta bảo vệ Trái Đất cho thế hệ mai sau.
VĂN PHÒNG TUYỂN SINH - TRƯỜNG TRUNG CẤP ĐẠI VIỆT TP CẦN THƠ
Địa chỉ: 390 CMT8, Phường Bình Thủy, Thành phố Cần Thơ
Địa chỉ cơ sở 2: 279AA Nguyễn Văn Cừ nối dài, Phường An Bình, Thành phố Cần Thơ
Phone: (0292) 6252510 - (0292) 6252530 - (0292) 6257555
Hotline/ Zalo: 0827670999 - 0827671999