Thị trường chứng chỉ tiếng Anh quốc tế tại Việt Nam ngày càng sôi động với sự xuất hiện của LanguageCert, PTE, Duolingo English Test… mang lại nhiều lựa chọn phù hợp mục tiêu học tập, làm việc, du học cho người Việt.
Bức tranh mới của thị trường chứng chỉ tiếng Anh tại Việt Nam
Trong những năm gần đây, nhu cầu sở hữu chứng chỉ tiếng Anh quốc tế của người Việt tăng nhanh ở hầu hết các nhóm tuổi. Học sinh phổ thông cần tiếng Anh để xét tốt nghiệp, tuyển sinh; sinh viên cần chứng chỉ cho chuẩn đầu ra; người đi làm, người có kế hoạch du học hoặc định cư cần bằng cấp ngôn ngữ để mở rộng cơ hội học tập và nghề nghiệp. Từ chỗ chỉ quen thuộc với một vài cái tên như IELTS, TOEFL, TOEIC, thị trường hiện nay đã có thêm nhiều lựa chọn mới.

Sự gia nhập của các kỳ thi tiếng Anh mới khiến lĩnh vực khảo thí tại Việt Nam trở nên cạnh tranh hơn. Các đơn vị tổ chức buộc phải cải tiến về chất lượng đề thi, trải nghiệm thí sinh, thời gian trả kết quả và thậm chí là lệ phí. Trong bối cảnh Việt Nam muốn từng bước đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai trong nhà trường, người học được hưởng lợi khi có nhiều con đường khác nhau để chứng minh năng lực ngoại ngữ.
Vì sao cần thêm nhiều chứng chỉ tiếng Anh quốc tế?
Một lý do quan trọng là mục tiêu sử dụng chứng chỉ tiếng Anh hiện nay rất đa dạng. Có người cần chứng chỉ cho mục đích học thuật chuyên sâu, có người chỉ cần minh chứng khả năng giao tiếp trong môi trường làm việc, có người thi để định cư hoặc đáp ứng chuẩn đầu vào, đầu ra của trường học. Mỗi mục tiêu tương ứng với một kiểu bài thi, cấu trúc đề và cách chấm điểm khác nhau, nên một vài chứng chỉ truyền thống không còn đủ đáp ứng.
Bên cạnh đó, sự phát triển của công nghệ giúp các tổ chức khảo thí triển khai hình thức thi linh hoạt hơn, từ thi trên giấy, thi trên máy tính tại trung tâm đến thi trực tuyến có giám sát tại nhà. Khi có thêm nhiều chứng chỉ tiếng Anh quốc tế cạnh tranh, người học có cơ hội chọn kỳ thi phù hợp với điều kiện, thế mạnh và ngân sách của mình.
LanguageCert và các dòng bài thi dành cho người Việt
Trong số những cái tên mới xuất hiện tại Việt Nam, LanguageCert được chú ý vì phạm vi áp dụng rộng và sự linh hoạt trong hình thức thi. Đây là hệ thống chứng chỉ tiếng Anh quốc tế do PeopleCert (Anh) phát triển, được Tập đoàn giáo dục Đại Trường Phát phối hợp tổ chức thi tại Việt Nam từ ngày 3.1. LanguageCert được thiết kế bám sát Khung tham chiếu trình độ ngôn ngữ chung châu Âu (CEFR), nên người học có thể dễ dàng đối chiếu trình độ với các chứng chỉ khác.
Các bài thi LanguageCert theo lứa tuổi và mục tiêu
Ở bậc thiếu nhi, Young Learners ESOL hướng đến học sinh từ 7–12 tuổi. Đề thi sử dụng ngôn ngữ đơn giản, nhiều hình ảnh và tình huống quen thuộc, giúp trẻ làm quen với tiếng Anh mà không bị áp lực. Kết quả thi giúp phụ huynh và nhà trường nắm rõ mức độ tiến bộ của trẻ, từ đó xây dựng lộ trình học tiếp theo.
Với học sinh 12–16 tuổi, ESOL for Schools tập trung vào ngữ cảnh học đường. Đề thi đánh giá khả năng nghe, nói, đọc, viết trong các tình huống gắn với chương trình phổ thông, có thể dùng làm căn cứ xét lớp tăng cường, lớp chất lượng cao hoặc đánh giá năng lực ngoại ngữ định kỳ.
Đối với người học cần chứng chỉ để sinh sống, học tập ở nước ngoài, hoặc để xét chuẩn đầu vào, đầu ra tại các trường THPT, CĐ, ĐH, dòng ESOL International là lựa chọn chính. Bài thi này có các cấp độ tương ứng với CEFR, giúp người học xác định rõ mình đang ở trình độ nào, cũng như có mục tiêu cụ thể để phấn đấu.
Bên cạnh đó, LanguageCert Test of English (LTE) là bài thi dành cho môi trường làm việc chuyên nghiệp, chú trọng khả năng sử dụng tiếng Anh trong email, báo cáo, cuộc họp, thuyết trình. Với những ai cần chứng minh năng lực giao tiếp công việc, đây là lựa chọn phù hợp hơn so với các bài thi thiên về học thuật.
Nhóm thí sinh có mục tiêu du học có thể hướng đến LanguageCert Academic, còn những ai cần chứng chỉ để định cư, lao động ở các nước dùng tiếng Anh có thể chọn LanguageCert General. Theo một số nghiên cứu, hai bài thi này có mức độ khó và cấu trúc tương đương IELTS Academic và IELTS General Training, nên kết quả có thể quy đổi với nhau dựa trên mốc điểm CEFR.
Linh hoạt về kỹ năng và hình thức thi
Điểm mạnh của LanguageCert là cho phép thí sinh linh hoạt chọn kỹ năng cần thi. Nếu nhà trường hoặc đơn vị tuyển dụng chỉ yêu cầu một vài kỹ năng, người học có thể đăng ký thi riêng từng phần thay vì thi đủ bốn kỹ năng. Với những ai muốn có cái nhìn toàn diện, vẫn có thể chọn thi trọn vẹn nghe, nói, đọc, viết như các kỳ thi truyền thống.
Về hình thức, LanguageCert triển khai nhiều lựa chọn: thi giấy, thi trên máy tính tại trung tâm hoặc thi trực tuyến có giám sát từ xa. Thi online giúp thí sinh ở xa điểm thi, hoặc không tiện di chuyển, vẫn có thể tham gia kỳ thi chứng chỉ tiếng Anh quốc tế với quy trình giám sát nghiêm ngặt nhưng linh hoạt về không gian.
Các chứng chỉ tiếng Anh mới khác trên thị trường Việt Nam
Bên cạnh LanguageCert, người học Việt Nam còn biết đến nhiều bài thi mới như Duolingo English Test, Oxford Test of English, Pearson PTE, PEIC… Mỗi chứng chỉ xuất phát từ một tổ chức khác nhau, phục vụ những nhóm nhu cầu riêng, góp phần làm đa dạng bức tranh khảo thí.
Duolingo English Test – tiện lợi và nhanh gọn
Duolingo English Test là bài thi trực tuyến hoàn toàn, thí sinh chỉ cần máy tính, camera và đường truyền ổn định để thi tại nhà. Thời lượng thi ngắn, kết quả thường được trả nhanh, phù hợp với người cần chứng chỉ gấp. Một số trường đại học Việt Nam đã chấp nhận Duolingo English Test để xét tuyển, song kỳ thi này hiện vẫn chưa được cấp phép tổ chức tại các trung tâm khảo thí trong nước, mà chủ yếu diễn ra dưới dạng thi online.
Oxford Test of English và các chứng chỉ chưa phổ biến
Oxford Test of English do Nhà xuất bản Đại học Oxford phát triển, nhấn mạnh uy tín học thuật và nội dung gắn liền với đời sống. Tuy nhiên, tại Việt Nam, bài thi này cùng các chứng chỉ như Password English Language Testing, PSI, Trinity, iTEP hiện vẫn chưa được Bộ GD-ĐT công nhận để tổ chức thi chính thức, cũng như chưa được các trường đại học trong nước sử dụng rộng rãi trong xét tuyển.
Vì vậy, trước khi lựa chọn những chứng chỉ tiếng Anh này, thí sinh nên tìm hiểu rõ đơn vị tiếp nhận hồ sơ có chấp nhận hay không. Nếu muốn dùng linh hoạt trong nhiều bối cảnh tại Việt Nam, nên ưu tiên những chứng chỉ đã được công nhận rộng rãi.
Pearson PTE, PEIC và sự tham gia của tập đoàn Pearson
Tập đoàn giáo dục Pearson (Anh) là một trong những đơn vị lớn mới gia nhập thị trường khảo thí tiếng Anh tại Việt Nam. Pearson phối hợp cùng EMG Education tổ chức thi và cấp chứng chỉ PEIC (trước đây là PTE General) và PTE Academic sau khi được Bộ GD-ĐT cấp phép từ năm 2024. Sự xuất hiện của Pearson cho thấy Việt Nam là thị trường giàu tiềm năng, thu hút các tổ chức khảo thí toàn cầu.
PTE Academic được thiết kế cho những ai muốn du học, định cư hoặc làm việc ở môi trường quốc tế. Bài thi được thực hiện hoàn toàn trên máy tính, áp dụng công nghệ chấm điểm tự động kết hợp chuyên gia, thời gian trả kết quả khá nhanh. Trong khi đó, PEIC phù hợp với người học cần chứng chỉ phục vụ học tập và làm việc nói chung, với các cấp độ từ cơ bản đến nâng cao.
Sự điều chỉnh của IELTS, TOEFL và các chứng chỉ quen thuộc
Trước làn sóng xuất hiện các chứng chỉ tiếng Anh quốc tế mới, những kỳ thi lâu đời như IELTS và TOEFL cũng tiến hành nhiều thay đổi để phù hợp xu thế. Mục tiêu chung là giữ vững uy tín, đồng thời mang lại trải nghiệm thuận tiện hơn cho thí sinh.
IELTS chuyển hẳn sang thi trên máy tính
Hội đồng Anh và IDP – hai đơn vị tổ chức thi IELTS lớn tại Việt Nam – đã công bố kế hoạch dừng thi giấy và chuyển hoàn toàn sang thi trên máy tính từ ngày 30.3. Điều này thể hiện xu hướng số hóa mạnh mẽ trong khảo thí, giúp quy trình làm bài, chấm điểm và trả kết quả trở nên nhanh gọn, chính xác hơn.
Đối với thí sinh trẻ, vốn quen sử dụng máy tính, việc thi IELTS trên máy mang lại nhiều thuận lợi: dễ chỉnh sửa câu trả lời, không lo chữ viết khó đọc, thao tác làm bài trực quan. Tuy nhiên, người chưa quen đánh máy cần luyện tập trước để không bị hạn chế tốc độ trong phần Viết.
TOEFL iBT rút ngắn thời lượng bài thi
Đại diện ETS tại Việt Nam là IIG cũng đã điều chỉnh cấu trúc TOEFL iBT, rút ngắn đáng kể thời lượng so với trước đây. Nhờ vậy, TOEFL iBT trở thành một trong những bài thi bốn kỹ năng có thời lượng ngắn, giảm áp lực tâm lý cho thí sinh mà vẫn giữ được độ tin cậy trong đánh giá khả năng sử dụng tiếng Anh trong môi trường học thuật.
Các lựa chọn quen thuộc khác: Cambridge, Aptis ESOL, TOEIC
Bên cạnh những chứng chỉ mới, người học Việt Nam vẫn có thể lựa chọn nhiều bài thi quen thuộc đã được khẳng định qua thời gian. Đây thường là các chứng chỉ tiếng Anh đã được nhiều trường đại học và doanh nghiệp trong nước chấp nhận để xét tuyển đầu vào, đầu ra hoặc tuyển dụng.
Hệ thống chứng chỉ của Cambridge English
Hội đồng Khảo thí và Nhà xuất bản Đại học Cambridge sở hữu hệ thống chứng chỉ trải rộng từ trẻ em đến người trưởng thành. Ở lứa tuổi nhỏ, bộ ba Pre A1 Starters, A1 Movers, A2 Flyers giúp học sinh bước đầu làm quen với kỳ thi quốc tế trong môi trường thân thiện. Ở trình độ cao hơn, người học có thể hướng đến B1 Preliminary, B2 First, C1 Advanced… Những chứng chỉ này được nhiều trường và tổ chức quốc tế tin dùng.
Aptis ESOL, TOEIC và sự chấp nhận của các trường đại học
TOEIC của ETS từ lâu đã quen thuộc với sinh viên và người đi làm Việt Nam. Bài thi tập trung chủ yếu vào Nghe và Đọc (kèm phiên bản bốn kỹ năng), nội dung gắn với bối cảnh văn phòng, họp hành, giao tiếp công việc. Nhiều doanh nghiệp sử dụng TOEIC như tiêu chí tuyển dụng hoặc đánh giá năng lực ngoại ngữ nhân viên.
Bên cạnh đó, Aptis ESOL do Hội đồng Anh phát triển ngày càng được biết đến nhiều hơn. Một số trường đại học Việt Nam đã chấp nhận Aptis ESOL, cùng với IELTS, TOEFL, TOEIC… để xét chuẩn đầu ra hoặc miễn học học phần tiếng Anh. Điều này giúp sinh viên có thêm lựa chọn phù hợp với khả năng và điều kiện tài chính.
Gợi ý chọn chứng chỉ tiếng Anh phù hợp cho người Việt
Trước hàng loạt tên tuổi như IELTS, TOEFL, TOEIC, LanguageCert, PTE Academic, Duolingo English Test, Oxford Test of English, Aptis ESOL, Cambridge English…, không ít người học cảm thấy bối rối. Để lựa chọn sáng suốt, có thể dựa trên ba tiêu chí chính: mục tiêu, điểm mạnh cá nhân và điều kiện thực tế.
Xác định mục tiêu sử dụng chứng chỉ
Nếu mục tiêu là du học hoặc định cư, nên ưu tiên các chứng chỉ tiếng Anh quốc tế được nhiều trường và cơ quan nhập cư chấp nhận rộng rãi như IELTS Academic, TOEFL iBT, PTE Academic hoặc LanguageCert Academic. Nếu mục tiêu chính là tìm việc trong môi trường doanh nghiệp, các chứng chỉ thiên về giao tiếp công việc như TOEIC, LTE, Aptis ESOL có thể phù hợp hơn.
Đối chiếu cấu trúc đề thi với thế mạnh của bản thân
Mỗi bài thi có cấu trúc, dạng câu hỏi và cách chấm điểm riêng. Người học nên tham khảo kỹ cấu trúc đề, làm một vài bài thi thử, sau đó lựa chọn kỳ thi phát huy được điểm mạnh và hạn chế tối đa nhược điểm của mình. Nếu bạn gõ bàn phím nhanh và quen làm việc trên máy tính, hình thức thi trên máy như IELTS computer-based, TOEFL iBT, PTE Academic hay các bài thi LanguageCert trực tuyến sẽ là lợi thế.
Cân nhắc chi phí, lịch thi và địa điểm tổ chức
Chi phí thi, tần suất mở lịch và địa điểm tổ chức cũng là yếu tố không nên bỏ qua. Một số chứng chỉ tiếng Anh có lệ phí cao, lịch thi thưa hoặc chỉ tổ chức ở một vài thành phố, khiến người học ở tỉnh xa phải tốn thêm chi phí di chuyển. Trong khi đó, các bài thi có hình thức online hoặc mạng lưới trung tâm rộng sẽ linh hoạt hơn.
Dù lựa chọn IELTS, TOEFL, LanguageCert, PTE Academic, TOEIC hay bất cứ kỳ thi nào khác, điều quan trọng nhất vẫn là năng lực sử dụng tiếng Anh trong thực tế. Chứng chỉ tiếng Anh quốc tế chỉ là tấm ảnh chụp lại trình độ tại một thời điểm. Nếu người học duy trì thói quen luyện nghe, nói, đọc, viết hằng ngày, tấm chứng chỉ sẽ trở thành minh chứng đáng giá cho một nền tảng ngôn ngữ vững chắc.
VĂN PHÒNG TUYỂN SINH - TRƯỜNG TRUNG CẤP ĐẠI VIỆT TP CẦN THƠ
Địa chỉ: 390 CMT8, Phường Bình Thủy, Thành phố Cần Thơ
Địa chỉ cơ sở 2: 279AA Nguyễn Văn Cừ nối dài, Phường An Bình, Thành phố Cần Thơ
Phone: (0292) 6252510 - (0292) 6252530 - (0292) 6257555
Hotline/ Zalo: 0827670999 - 0827671999